ibrasoft
Aktif
Enjektör değişimi...
Aracım şuan 141 bin kmde. 90 bin km civarlarında enjektörlerde arıza ışığı yakmayan, herhangi bir belirti de vermeyen ve sadece forscan ile gördüğüm arıza kodları nedeniyle enjektör temizlik ve revizyon yaptırmıştım.
Geçen sene tekrar 2 numaralı enjektör ile ilgili bu kodu; "P02CF - Silindir 2 Yakıt Enjektörn Göreli Konum +=renimi maks. Sınırda" görmeye başlayınca fiyat araştırması, tekrar temizlik fiyatları fln derken artan maliyetlerle revizyonun da artık iyi paralara mal olduğunu öğrendim. (Şuan fiyatları sormak bile istemiyorum)
Bir kaç enjektörcü ile görüştükten sonra genel kanı; Abi gittiği yere kadar git, sonra bakarsın... Bobin arızası verirse komple değişim gerekiyor bu serilerde... Revizyon yaptırırsın bobin keserse yine komple değişmek gerekir.... gibi söylemleri duyunca da fırsat kovalamaya başladım. Ekim ayında nerdeyse revizyon fiyatına 4 lü set olarak satan bir satıcıdan enjektör takımını aldım kenara koydum. Sorun hissetmeye başlarsam değiştiririm, o arada araç değişikliği yaparsam yeni parçayı değerlendiririm; takarsam çıkan enjektörlerin üçünü çıkma olarak değerlendiririm düşüncesiyle. Geçen haftalarda sabahları soğuk marştan sonra hafif vibrasyonda artış ve multi medya da forscan ekranında 2. enjektörün öğrenilmiş değerlerinde aralık dışı rakamlar görmeye başlayınca artık değişelim, şu ekonomide araç değişimi de pek mümkün değil dedim.
Önce uğraşmayayım dedim, malzeme elimde nasılsa, işçiliğini verip taktırayım dedim sanayide iki enjektörcüye sordum malzemem hazır sadece değişim olacak diyince uğraşmak istemediler. Sanırım sadece sök tak işçiliği için alacakları para az geldi.
Mantık olarak biliyordum ama biraz da teknik döküman ve söküm videoları izleyince iş başa düştü diyerek girişme kararı aldım. Birinci korkum aslında yuvaya takılı kalma durumuydu. İkinci düşüncem de enjektör çıkartıldıktan sonra yuvanın temizlenmesi işi. Eski enjektörleri çıkarttıktan sonra yerindeki kurum pas gibi kalıntıların temizlenmesi gerekiyor. Bunun için enjektör raybası denilen bir takım satılıyor. Her yerde bulunmuyor. İki sanayi dolaştıktan sonra umudu kesip kendim yapmaya karar verdim. Yeni enjektör elimde olduğu için ölçtüm; 17mm alt kısmı, atölyedeki kırık 16 lık ucu taş motoru ile kesip ucunu düzleştirdim ve arkasına bir T kaynattık. İbrahim usülü raybamız hazır oldu.
Orijinal Rayba..
Özel imalat raybamız:
Enjektörün montaj, değişim prosedüründe montaj kadar önemli olan konu enjektör kodları. Her enjektörün 6 haneli kodu var bu kodları sırasına göre ecu ya tanıtmanız gerekiyor, donanım gibi. Enjektörlerin sadece yerlerini bile değiştirseniz bu durum geçerli. Her ihtimale karşı mevcut enjektörlerin kodlarının ekran görüntüsünü alıp kaydettim.
Enjektörleri sökmek için motor üst kapağını aldıkdan sonra üzerlerinde ses yalıtımı için bir sünger tabakası var onu çıkartmak gerekiyor. 1 numaralı enjektöre ulaşmak için de gaz kelebeğinden gelen emiş borusunu sökmek gerekiyor. Çünkü enjektörün üzerinden geçiyor. Bu parçayı sökmek de biraz uğraştırıcı. Her ne kadar gördüğüm videolarda euro5 lerde kilitlenmiş enjektöre denk gelmesem de, (50 bin km önce temizleme için söküldüğünü de düşünerek) aklımda hep enjektörün yapışma kilitlenme ihtimali vardı. O yüzden emiş borusunu sökmeden önce diğer enjektörleri söküp sorun yaşamazsam boruyu ve 1. enjektörü sökerim dedim. 3 ve 4. enjektörler biraz sağ sol yapınca çıkınca boğaz kelebeğine bağlı olan boruyu söktüm. Yağ buharı tutucu (oil catch can) taktığımdan emiş borusunun içinde fazla yağ yoktu bu arada. Boğaz kelebeğinin adaptasyonu ile uğraşmak istemediğim için soketini çıkarmadım. Kırmızı halkanın olduğu yer alttaki vidaya geçiyor, oradaki somunu çıkarmak biraz uğraştırdı, yeri oldukça dar. Hatta emiş borusunu söküp kenara almak 4 enjektörü sökmek kadar uğraştırdı diyebilirim.
Enjektörleri sökerken önce geri dönüş hortumlarını, sonra yüksek basınçlı besleme borularını (mavi halka içerisinde), sonra da 12 numara dişi yıldız anahtar ile vidaları (kırmızı halka içerisinde) söküp enjektörü yuvaya basan kütüğü yan tarafa doğru çekip almak gerekiyor. Enjektör yakıt besleme hattının enjektör tarafı 13 anahtar, boru tarafı 14 numara anahtar ile ikili şekilde tutularak sökülüp takılmalı. Sonrasında enjektörü sağa sola oynatarak yapışıklığından kurtardıktan sonra yukarı çekip alıyoruz. Yuvanın içi enjektörün durumuna göre az veya çok kirli çıkabilir. Rayba ile yuvayı (aşındırmadan, sadece yüzeyi temizlemek gerekiyor), keçe ile de yan tarafları temizledim.
İki yuva nispeten diğer ikisine göre temiz çıktı. Enjektör gövdelerinden zaten hangi ikisinin daha temiz çıktığı tahmin ediliyordur.
Tamamı söküldükten sonra:
Çıkan enjektörler.
Enjektörlerdeki pas motor bloğu içerisinde kalan kısımda değil, enjektörün sadece puldan sonraki 7mmlik meme kısmı motor içerisine giriyor. Arada kalan kısım soğuk sıcak değişimi nedeniyle oluşan nemden dolayı paslanıyor. Eski enjektörlerin ortasında bulunan sarı halkayı söküp yeni enjektörlere geçirmek gerekiyor. Paslanma konusunda aynı durum yaşanmasın diye fren kaliperlerinde kullanılan 1300 derecelik ısıya dayanıklı seramik gres yağı ile yağladım.
Dikkatli bir şekilde korucuyları çıkarttıktan sonra enjektörleri yerine taktıktan sonra birleştirme sıralaması ; önce yüksek basınç hattı sonra enjektörü tutan kütük; geri dönüş hattı ve son olarak enjektör soketi. Sıkarken datasheette boşluğunu aldıktan sonra 7nm ile sıkın, sonra 85 derece daha sıkın deniyor. En çok aklıma takılan nokta bu oldu. Ya eksik olursa ya fazla olursa.. Sonra sök tak yapanları düşündüm, hiç bir enjektörcüde tork anahtarı görmedim, bunları da sökerken çok sıkı değildi. Belki bir miktar fazla sıkmışımdır. Bu kadar üzerinde düşünmeye gerek yok dedim.
Montajlı hali.
Montajı bitirdikten sonra aracı çalıştırmadan önce yeni enjektör kodlarını ecuya kaydetmek ve öğrenilmiş pilot püskürtme değerlerini sıfırlamak gerekli. Sonrasında yeniden öğrenme prosedürünü tamamlamak gerekiyor. İkinci basamağı bir çoğu yapmıyordur muhtemelen. İlk marş enjektörler boş olduğu için, borulardaki yakıtta boşaldığı için biraz gecikmeli oluyor. Ve yakıt parametresi sıfırlandığı için kamyonet gibi çalışıyor araç. Biraz çalışıp hafif ara gazı verdikten sonra fazla olan sesin %40 ı gidiyor. Ama öğrenme tamamlanmıyor.
Yakıt değerleri sıfırlamayı ve adaptasyonu çoğu yapmıyordur dedim çünkü; programla pilot değerleri sıfırladıktan sonra enjektör öğrenmeyi ( ekrandaki INJ_LRN ) ve eksik kalan öğrenmeyi gösteren (PICL_INC) değerlere bakmak gerekiyor. Sıfırlama sonrası INJ LRN değerleri her enjektör için 0 oluyor. Ve Her enjektör birbirinden bağımsız 7 olana kadar prosedürü tamamlayana kadar araç kasıntılı çalışıyor. Mesela trafikte dur kalk yaparken gazdan ayağınızı çektiğinizde frene dokunmadan araç kafa silkeliyor. Tam durmadan tekrar gaza dokununca hafif zıplamalı gaz veriyor... Prosedürün çabuk tamamlanması için belirtilen uygulamayı yapmazsanız süreç çok uzuyor. Mesela sıfırlamayı yaptıktan sonra 6 km yol gittim ama hiç bir enjektörün öğrenme değeri 0 dan yukarı gitmedi. 3.köprü yolunda işlemi yapınca 7 basamağın tamamlanması 8 km içerisinde bitti. 10 km gidip, geri dönüşte teyit ederek süreci tamamladım.
Enjektör yeniden öğrenim prosedürü şu şekilde; 3-4-5-6. viteslerden birinde (tercihen 4.vites.) araç 1500 devirdeyken dip gaz aralıksız 3500 devire kadar hızlanıp; gazı tamamen bırakıp frene dokunmadan aracın kendi ağırlığı ile 1500 devre düşmesini beklemek. 1500 devire gelince tekrar dip gazla 3500 devir. Bu işlemi ekrandaki tüm enjektörler için 7 olana kadar tekrarlamak. 6 km boyunca hiç oynamayan INJ_LRN değeri 2. hızlanıp geri salmada 4. kademeye ulaştı tüm enjektörler için.
Bu işlemi yaparken uygun bir yol bulmanız gerekiyor.
İşlemler bitip dönüş yolunda giderken girdiğim trafiğe tekrar girdim. Frensiz gaza dokunup geri çekmeler pamuk gibi olmuştu, aracın motor sesi de bariz şekilde azalıp düzene girdi. Tek başıma acele etmeden 2 saatte enjektör montaj kısmını bitirdim. Sonrası trafik, adaptasyon, yol testi.
Aracım şuan 141 bin kmde. 90 bin km civarlarında enjektörlerde arıza ışığı yakmayan, herhangi bir belirti de vermeyen ve sadece forscan ile gördüğüm arıza kodları nedeniyle enjektör temizlik ve revizyon yaptırmıştım.
Geçen sene tekrar 2 numaralı enjektör ile ilgili bu kodu; "P02CF - Silindir 2 Yakıt Enjektörn Göreli Konum +=renimi maks. Sınırda" görmeye başlayınca fiyat araştırması, tekrar temizlik fiyatları fln derken artan maliyetlerle revizyonun da artık iyi paralara mal olduğunu öğrendim. (Şuan fiyatları sormak bile istemiyorum)
Bir kaç enjektörcü ile görüştükten sonra genel kanı; Abi gittiği yere kadar git, sonra bakarsın... Bobin arızası verirse komple değişim gerekiyor bu serilerde... Revizyon yaptırırsın bobin keserse yine komple değişmek gerekir.... gibi söylemleri duyunca da fırsat kovalamaya başladım. Ekim ayında nerdeyse revizyon fiyatına 4 lü set olarak satan bir satıcıdan enjektör takımını aldım kenara koydum. Sorun hissetmeye başlarsam değiştiririm, o arada araç değişikliği yaparsam yeni parçayı değerlendiririm; takarsam çıkan enjektörlerin üçünü çıkma olarak değerlendiririm düşüncesiyle. Geçen haftalarda sabahları soğuk marştan sonra hafif vibrasyonda artış ve multi medya da forscan ekranında 2. enjektörün öğrenilmiş değerlerinde aralık dışı rakamlar görmeye başlayınca artık değişelim, şu ekonomide araç değişimi de pek mümkün değil dedim.
Önce uğraşmayayım dedim, malzeme elimde nasılsa, işçiliğini verip taktırayım dedim sanayide iki enjektörcüye sordum malzemem hazır sadece değişim olacak diyince uğraşmak istemediler. Sanırım sadece sök tak işçiliği için alacakları para az geldi.
Mantık olarak biliyordum ama biraz da teknik döküman ve söküm videoları izleyince iş başa düştü diyerek girişme kararı aldım. Birinci korkum aslında yuvaya takılı kalma durumuydu. İkinci düşüncem de enjektör çıkartıldıktan sonra yuvanın temizlenmesi işi. Eski enjektörleri çıkarttıktan sonra yerindeki kurum pas gibi kalıntıların temizlenmesi gerekiyor. Bunun için enjektör raybası denilen bir takım satılıyor. Her yerde bulunmuyor. İki sanayi dolaştıktan sonra umudu kesip kendim yapmaya karar verdim. Yeni enjektör elimde olduğu için ölçtüm; 17mm alt kısmı, atölyedeki kırık 16 lık ucu taş motoru ile kesip ucunu düzleştirdim ve arkasına bir T kaynattık. İbrahim usülü raybamız hazır oldu.
Orijinal Rayba..
Özel imalat raybamız:
Enjektörün montaj, değişim prosedüründe montaj kadar önemli olan konu enjektör kodları. Her enjektörün 6 haneli kodu var bu kodları sırasına göre ecu ya tanıtmanız gerekiyor, donanım gibi. Enjektörlerin sadece yerlerini bile değiştirseniz bu durum geçerli. Her ihtimale karşı mevcut enjektörlerin kodlarının ekran görüntüsünü alıp kaydettim.
Enjektörleri sökmek için motor üst kapağını aldıkdan sonra üzerlerinde ses yalıtımı için bir sünger tabakası var onu çıkartmak gerekiyor. 1 numaralı enjektöre ulaşmak için de gaz kelebeğinden gelen emiş borusunu sökmek gerekiyor. Çünkü enjektörün üzerinden geçiyor. Bu parçayı sökmek de biraz uğraştırıcı. Her ne kadar gördüğüm videolarda euro5 lerde kilitlenmiş enjektöre denk gelmesem de, (50 bin km önce temizleme için söküldüğünü de düşünerek) aklımda hep enjektörün yapışma kilitlenme ihtimali vardı. O yüzden emiş borusunu sökmeden önce diğer enjektörleri söküp sorun yaşamazsam boruyu ve 1. enjektörü sökerim dedim. 3 ve 4. enjektörler biraz sağ sol yapınca çıkınca boğaz kelebeğine bağlı olan boruyu söktüm. Yağ buharı tutucu (oil catch can) taktığımdan emiş borusunun içinde fazla yağ yoktu bu arada. Boğaz kelebeğinin adaptasyonu ile uğraşmak istemediğim için soketini çıkarmadım. Kırmızı halkanın olduğu yer alttaki vidaya geçiyor, oradaki somunu çıkarmak biraz uğraştırdı, yeri oldukça dar. Hatta emiş borusunu söküp kenara almak 4 enjektörü sökmek kadar uğraştırdı diyebilirim.
Enjektörleri sökerken önce geri dönüş hortumlarını, sonra yüksek basınçlı besleme borularını (mavi halka içerisinde), sonra da 12 numara dişi yıldız anahtar ile vidaları (kırmızı halka içerisinde) söküp enjektörü yuvaya basan kütüğü yan tarafa doğru çekip almak gerekiyor. Enjektör yakıt besleme hattının enjektör tarafı 13 anahtar, boru tarafı 14 numara anahtar ile ikili şekilde tutularak sökülüp takılmalı. Sonrasında enjektörü sağa sola oynatarak yapışıklığından kurtardıktan sonra yukarı çekip alıyoruz. Yuvanın içi enjektörün durumuna göre az veya çok kirli çıkabilir. Rayba ile yuvayı (aşındırmadan, sadece yüzeyi temizlemek gerekiyor), keçe ile de yan tarafları temizledim.
İki yuva nispeten diğer ikisine göre temiz çıktı. Enjektör gövdelerinden zaten hangi ikisinin daha temiz çıktığı tahmin ediliyordur.
Tamamı söküldükten sonra:
Çıkan enjektörler.
Enjektörlerdeki pas motor bloğu içerisinde kalan kısımda değil, enjektörün sadece puldan sonraki 7mmlik meme kısmı motor içerisine giriyor. Arada kalan kısım soğuk sıcak değişimi nedeniyle oluşan nemden dolayı paslanıyor. Eski enjektörlerin ortasında bulunan sarı halkayı söküp yeni enjektörlere geçirmek gerekiyor. Paslanma konusunda aynı durum yaşanmasın diye fren kaliperlerinde kullanılan 1300 derecelik ısıya dayanıklı seramik gres yağı ile yağladım.
Dikkatli bir şekilde korucuyları çıkarttıktan sonra enjektörleri yerine taktıktan sonra birleştirme sıralaması ; önce yüksek basınç hattı sonra enjektörü tutan kütük; geri dönüş hattı ve son olarak enjektör soketi. Sıkarken datasheette boşluğunu aldıktan sonra 7nm ile sıkın, sonra 85 derece daha sıkın deniyor. En çok aklıma takılan nokta bu oldu. Ya eksik olursa ya fazla olursa.. Sonra sök tak yapanları düşündüm, hiç bir enjektörcüde tork anahtarı görmedim, bunları da sökerken çok sıkı değildi. Belki bir miktar fazla sıkmışımdır. Bu kadar üzerinde düşünmeye gerek yok dedim.
Montajlı hali.
Montajı bitirdikten sonra aracı çalıştırmadan önce yeni enjektör kodlarını ecuya kaydetmek ve öğrenilmiş pilot püskürtme değerlerini sıfırlamak gerekli. Sonrasında yeniden öğrenme prosedürünü tamamlamak gerekiyor. İkinci basamağı bir çoğu yapmıyordur muhtemelen. İlk marş enjektörler boş olduğu için, borulardaki yakıtta boşaldığı için biraz gecikmeli oluyor. Ve yakıt parametresi sıfırlandığı için kamyonet gibi çalışıyor araç. Biraz çalışıp hafif ara gazı verdikten sonra fazla olan sesin %40 ı gidiyor. Ama öğrenme tamamlanmıyor.
Yakıt değerleri sıfırlamayı ve adaptasyonu çoğu yapmıyordur dedim çünkü; programla pilot değerleri sıfırladıktan sonra enjektör öğrenmeyi ( ekrandaki INJ_LRN ) ve eksik kalan öğrenmeyi gösteren (PICL_INC) değerlere bakmak gerekiyor. Sıfırlama sonrası INJ LRN değerleri her enjektör için 0 oluyor. Ve Her enjektör birbirinden bağımsız 7 olana kadar prosedürü tamamlayana kadar araç kasıntılı çalışıyor. Mesela trafikte dur kalk yaparken gazdan ayağınızı çektiğinizde frene dokunmadan araç kafa silkeliyor. Tam durmadan tekrar gaza dokununca hafif zıplamalı gaz veriyor... Prosedürün çabuk tamamlanması için belirtilen uygulamayı yapmazsanız süreç çok uzuyor. Mesela sıfırlamayı yaptıktan sonra 6 km yol gittim ama hiç bir enjektörün öğrenme değeri 0 dan yukarı gitmedi. 3.köprü yolunda işlemi yapınca 7 basamağın tamamlanması 8 km içerisinde bitti. 10 km gidip, geri dönüşte teyit ederek süreci tamamladım.
Enjektör yeniden öğrenim prosedürü şu şekilde; 3-4-5-6. viteslerden birinde (tercihen 4.vites.) araç 1500 devirdeyken dip gaz aralıksız 3500 devire kadar hızlanıp; gazı tamamen bırakıp frene dokunmadan aracın kendi ağırlığı ile 1500 devre düşmesini beklemek. 1500 devire gelince tekrar dip gazla 3500 devir. Bu işlemi ekrandaki tüm enjektörler için 7 olana kadar tekrarlamak. 6 km boyunca hiç oynamayan INJ_LRN değeri 2. hızlanıp geri salmada 4. kademeye ulaştı tüm enjektörler için.
Bu işlemi yaparken uygun bir yol bulmanız gerekiyor.
İşlemler bitip dönüş yolunda giderken girdiğim trafiğe tekrar girdim. Frensiz gaza dokunup geri çekmeler pamuk gibi olmuştu, aracın motor sesi de bariz şekilde azalıp düzene girdi. Tek başıma acele etmeden 2 saatte enjektör montaj kısmını bitirdim. Sonrası trafik, adaptasyon, yol testi.