Klima ve iklimlendirme sistemleri, gerek iş yerlerinde, gerek evlerde, gerekse seyahatler sırasında araç kabini içlerinde sıklıkla tercih edilen, kişinin rahat, iyi, ve serin hissetmesini sağlayan konfor gereksinimleridir. Günümüzde, arabalar açısından oldukça önemli bir hale gelen manuel ya da otomatik klima sistemleri, araç alırken de dikkat edilen kritik bir unsur durumundadır.
Araç içinde ilerlerken, yolun rahatsız edici gürültüleri, esen sıcak hava ya da çeşitli kokular nedeniyle, araç camları kapatılır. Bu durumda devreye giren klima ile, araç içindeki istenen hava sıcaklığı sağlanmış ve nem de azaltılmış olur. Klima, özellikle yaz aylarında sıklıkla kullanılan bir sistemdir. Yaz mevsiminde, araca giren sıcak hava dalgalarının soğutulması ile serinletme yapan klima sistemleri, soğuk mevsimlerde de araç içindeki havayı kurutarak camların buğulanmasını önlemektedir. Bu sistem, yıl içinde çoğu zaman kullanılır. Hatta bazı sistemlerin içinde, araç içindeki havanın sürekli döndürülmesi ve dışarıya verilmemesi fonksiyonu da bulunmaktadır.
Hem konfor adına, hem de buğuları çözmesinden dolayı sürüş güvenliği adına oldukça önemli bir araç olan klimaların yapıları nasıldır? Temel aksamları nelerdir?
Kondansatör;
Kondansatör, arabanın ön kısmına monte edilmiş bir ısı değiştiricisidir. Sürüş sırasında aracın maruz kaldığı havayı kullanarak ya da duruş zamanlarında aracın fanından yararlanarak soğutma işlemi yapar ve buradaki gazı sıvıya dönüştürür.
Nem Alma Deposu;
Kondansatör ile detandör arasına konularak, sistemin devresinde oluşan nemi emen ve meydana gelen pislikleri filtre edebilen nem alma deposu, cinsine göre akışkan depolama özelliği de gösterebilmektedir. Ancak farklı klima sistemlerinde, bu depolama görevini evaporatör halletmektedir.
Detandör;
Detandör, klima sisteminde önemli bir işlevi bulunan evaporatörün içinde yer alan soğutucu akışkanın debisini ayarlamaya yarayan bir klima unsurudur. Evaporatör çıkışındaki soğutucu akışkanın basıncına ve sıcaklığına göre hareket etmektedir.
Evaporatör;
Konum olarak torpidonun altında, ısıtma radyatörünün yanında yerleşik halde bulunan evaporatör, kendisini dolaşan havayı kurutmakta ve soğutmaktadır. Bundan dolayı, klimalı araçların duruş vaziyetinde alt tarafında görülen suyun olması, normaldir.
Kompresör;
Evaporatörden gelmekte olan buharı emen ve bu buharı kondansatör yönünde sıkıştırmak suretiyle bir basınç ve sıcaklık artışı elde eden kısım, kompresördür.
Polen Filtresi;
Her türlü çevresel toz, duman, polen, uçuşan çeşitli parçalar, bakteri, kül ve pisliklerin çoğu, polen filtresi aracılığı ile tutulmaktadır. Çevreyi kirletebilecek hemen hemen tüm parçacıkları bünyesinde tutarak, araç kabinini temiz tutar ve aracın erken deforme olmasını önler. Ayrıca, ön cam üzerinde kir, pislik ve bakteri oluşumunu da önlemektedir.
Soğutucu Akışkan;
Klimanın çalışma prensibinde neredeyse her bölüm ile teması olan, soğutmaya yarayan akışkandır. Freon olarak adlandırılan R-12 gazı, bilhassa ozon tabakası adına oldukça zararlıdır. Yeni geliştirilen ve modern klima sistemlerinde ise, bu gazın yerine R-134 gazı kullanılmaktadır.
Araç içinde ilerlerken, yolun rahatsız edici gürültüleri, esen sıcak hava ya da çeşitli kokular nedeniyle, araç camları kapatılır. Bu durumda devreye giren klima ile, araç içindeki istenen hava sıcaklığı sağlanmış ve nem de azaltılmış olur. Klima, özellikle yaz aylarında sıklıkla kullanılan bir sistemdir. Yaz mevsiminde, araca giren sıcak hava dalgalarının soğutulması ile serinletme yapan klima sistemleri, soğuk mevsimlerde de araç içindeki havayı kurutarak camların buğulanmasını önlemektedir. Bu sistem, yıl içinde çoğu zaman kullanılır. Hatta bazı sistemlerin içinde, araç içindeki havanın sürekli döndürülmesi ve dışarıya verilmemesi fonksiyonu da bulunmaktadır.
Hem konfor adına, hem de buğuları çözmesinden dolayı sürüş güvenliği adına oldukça önemli bir araç olan klimaların yapıları nasıldır? Temel aksamları nelerdir?
Kondansatör;
Kondansatör, arabanın ön kısmına monte edilmiş bir ısı değiştiricisidir. Sürüş sırasında aracın maruz kaldığı havayı kullanarak ya da duruş zamanlarında aracın fanından yararlanarak soğutma işlemi yapar ve buradaki gazı sıvıya dönüştürür.
Nem Alma Deposu;
Kondansatör ile detandör arasına konularak, sistemin devresinde oluşan nemi emen ve meydana gelen pislikleri filtre edebilen nem alma deposu, cinsine göre akışkan depolama özelliği de gösterebilmektedir. Ancak farklı klima sistemlerinde, bu depolama görevini evaporatör halletmektedir.
Detandör;
Detandör, klima sisteminde önemli bir işlevi bulunan evaporatörün içinde yer alan soğutucu akışkanın debisini ayarlamaya yarayan bir klima unsurudur. Evaporatör çıkışındaki soğutucu akışkanın basıncına ve sıcaklığına göre hareket etmektedir.
Evaporatör;
Konum olarak torpidonun altında, ısıtma radyatörünün yanında yerleşik halde bulunan evaporatör, kendisini dolaşan havayı kurutmakta ve soğutmaktadır. Bundan dolayı, klimalı araçların duruş vaziyetinde alt tarafında görülen suyun olması, normaldir.
Kompresör;
Evaporatörden gelmekte olan buharı emen ve bu buharı kondansatör yönünde sıkıştırmak suretiyle bir basınç ve sıcaklık artışı elde eden kısım, kompresördür.
Polen Filtresi;
Her türlü çevresel toz, duman, polen, uçuşan çeşitli parçalar, bakteri, kül ve pisliklerin çoğu, polen filtresi aracılığı ile tutulmaktadır. Çevreyi kirletebilecek hemen hemen tüm parçacıkları bünyesinde tutarak, araç kabinini temiz tutar ve aracın erken deforme olmasını önler. Ayrıca, ön cam üzerinde kir, pislik ve bakteri oluşumunu da önlemektedir.
Soğutucu Akışkan;
Klimanın çalışma prensibinde neredeyse her bölüm ile teması olan, soğutmaya yarayan akışkandır. Freon olarak adlandırılan R-12 gazı, bilhassa ozon tabakası adına oldukça zararlıdır. Yeni geliştirilen ve modern klima sistemlerinde ise, bu gazın yerine R-134 gazı kullanılmaktadır.