MX-03, Mazda'nın o güne kadar sahip olduğu tüm teknolojik geliştirmeleri tek bir araç üstünde toplayarak, sahneye çıkarttığı 1985 yılında tüm dünyada devrim yaratan konsept bir modeli ile karşınızdayım.
Geçen hafta Mazda MX-02 konsept modelinin barındırdığı bir çok teknolojik özelliği hayranlıkla, şaşırarak incelemiştik. MX-03'te de tıpkı iki yıl önce üretilen MX-02'deki bu özellikler korunmuş ve yenileri geliştirilmiş. Bununla birlikte performans konusunda yeni beklentilere girildiğinden bu konsept model Rotary motor ile görücüye çıkarılarak dönemin en yüksek hız verileri yakalanmaya çalışılmış.
1985 yılında önce Tokyo, sonrasında Frankfurt Otomobil Fuar'ında dünyaya tanıtılan dört koltuklu, iki kapılı coupe MX-03, bir konsept model olmasına rağmen her şeyden önce yollarda test edilmiş, kullanılmış bir araçtır.
Aracın teknik kısmına hızlıca geçersek yine çok ilginç verileri görebiliyoruz. Aracın ön kısmına yerleştirilen, 654 cm3 hacminde üç rotordan oluşan çift kademe turbolu Rotary motor toplamda 1962 cc kapasiteye sahip. Yani 2,0 litre olan bu motor 7000 rpm'da 320 hp güç, 3800 rpm'da 390 Nm tork üretiyor.
Bu güç ve tork verilerine aracın dizaynından kaynaklı düşük sürtünme katsayısı (0,25) da eklenince 5 saniye gibi bir sürede 100km/saat hıza ulaşılabiliyor. Öyle ki sırf bu hızlara ulaşabilmek için aracın genel hatlarının, havalandırmalarının, spoiler gibi ekipmanlarının çizgilerindeki tasarımın mühendisliğinin yanı sıra, aerodinamik yapıyı daha da iyileştirmek, sürtünmeyi azaltmak için yolcu tarafındaki yan aynanın iptal edilmesi de dikkatlerden kaçmıyor. Mazda tarafından aracın son hızı 300km/saat olduğu beklentisi olsa da bu iddia kanıtlanmamış ve hiç bir zaman denenmemiş, fakat 5 sanayide 100km/saat daha doğrusu 4,7 saniyede 60mil/saat (96km/saat) hıza ulaştığı testler ile kanıtlanmış.
Mazda MX-02'nin, 4WS yani dört tekerlekten yönlendirme özelliği olduğunu kendi konusunda söylemiştik. MX-03'de bu özellik ile birlikte 4WD yani dört tekerden çekiş özelliği de kullanılmış. Hatta 4WS dönüş özelliği MX-02'de düşük hızlarda aktif olabilirken, MX-03'de tüm hızlarda kullanılabilir olmasıyla da yüksek hızlarda ekstra yol tutuşu ve denge sağlamaktaydı.
Dört vitesli otomatik şanzımana sahip aracımızın diğer bir dikkat çekici özelliği de elektrik kontrollü tork dağıtım mekanizmasıydı. 4WD özelliğinin bir getirisi olarak ön ve arka akslar üzerinde istenilen şekilde güç dengelenebiliyordu. Bunun yanında tüm tekerleklerde kullanılan disk frenler ve kilitlenme önleyici ABS sistemi ile bu yüksek hızlara sahip otomobilin güvenli bir şekilde durabilmesine de olanak sağlıyordu.
MX-03'ün dış tasarımındaki bir ilginç özelliği de tavan kısımlarında yukarı doğru açılabilen kanatların varlığıydı. Kapılarda kolların ve cam çerçevelerinin olmaması ve dolayısıyla vakum özellikli olarak açılıp kapanması da sağ taraftaki yan aynanın kullanılmayışı gibi başka bir aerodinamik geliştirmenin eseri olarak karşımıza çıkıyordu.
Ağırlığı 1150 kg, genişliği 1800 mm, yüksekliği 1200 mm, dingil açıklığı 2710mm olan aracın iç tasarımı da jet uçaklarının kokpit kısmından etkilenerek, çıktığı yüksek hızlara yakışır şekilde tasarlanmıştır.
Dijital klima, dijital müzik sistemi, elektrik kontrollü aynalar/camlar gibi donanımlara o yıllardaki konsept araçlarda rastlanıyor olsa da tüm bunlardan farklı olarak dahili bir araç telefonunun kullanıldığı konsept araç olarak MX-03 bir ilk olmuştur.
Orta konsolda görebildiğimiz kadarıyla az önce bahsettiğimiz elektrik kontrollü tork dengeleme merkezi ve ayarlanabilir süspansiyon sisteminin yanı sıra joystick tasarımlı vites kolu o yılların merak uyandıran uzay yolu maceralarına da atıfta bulunuyor. Direksiyon tasarımı yine jet uçakların formundan esintiler sunuyor. Direksiyon simidinin ortasındaki aydınlatma tuşları ile birlikte bulunan gösterge ekranı seçim tuşları; anlık olarak araç hızı, motor devri, yol bilgisayarına benzer güvenlik bilgileri gibi özellikleri ekrana aktarabilme imkanı veriyordu.
Hız sabitleme (cruise control) ve ön cama yansıtılan bilgi ekranı (head up display) gibi iki sene önce MX-02'de kullanılan özellikleri bu aracımızda da görmek mümkün. Bu kadar donanım özelliği yine iç mekanda koltuk ve döşeme dizaynı ile süslenmiş. MX-81 Aria konseptindeki gibi 90 derece dönen koltukları olmasa da kısmen elektrikli, kullanıcıyı saran spor koltuklar hem kullanılan malzemeleriyle hem de dizaynı açısından uçaklardaki konforu aratmayacak şekilde tasarlanmış. Tüm bu ekipmanlar da dahil olmak üzere iç mekan ve motor performansıyla bu aracı sürmenin keyfi, bir sürücü için uçak kullanmaya benzer olsa gerek...
Seri üretime geçmeyen MX-03 konsept aracı ileriki yıllarda Japonya pazarı için üretilen Eunos Cosmo araçları için ilham kaynağı olacaktır. Konuya burada son verirken o yıllara ait basılı kaynakların bir kaç fotoğrafı da paylaşmak istiyorum.
Merak ettiğiniz diğer konsept modeller ile alakalı olarak fırsat buldukça yine araştırmalar yapacağım. Özellikle istediğiniz bir model olursa buraya yazmaktan çekinmeyin.
Keyifli forumlar...
Geçen hafta Mazda MX-02 konsept modelinin barındırdığı bir çok teknolojik özelliği hayranlıkla, şaşırarak incelemiştik. MX-03'te de tıpkı iki yıl önce üretilen MX-02'deki bu özellikler korunmuş ve yenileri geliştirilmiş. Bununla birlikte performans konusunda yeni beklentilere girildiğinden bu konsept model Rotary motor ile görücüye çıkarılarak dönemin en yüksek hız verileri yakalanmaya çalışılmış.
1985 yılında önce Tokyo, sonrasında Frankfurt Otomobil Fuar'ında dünyaya tanıtılan dört koltuklu, iki kapılı coupe MX-03, bir konsept model olmasına rağmen her şeyden önce yollarda test edilmiş, kullanılmış bir araçtır.
Bu güç ve tork verilerine aracın dizaynından kaynaklı düşük sürtünme katsayısı (0,25) da eklenince 5 saniye gibi bir sürede 100km/saat hıza ulaşılabiliyor. Öyle ki sırf bu hızlara ulaşabilmek için aracın genel hatlarının, havalandırmalarının, spoiler gibi ekipmanlarının çizgilerindeki tasarımın mühendisliğinin yanı sıra, aerodinamik yapıyı daha da iyileştirmek, sürtünmeyi azaltmak için yolcu tarafındaki yan aynanın iptal edilmesi de dikkatlerden kaçmıyor. Mazda tarafından aracın son hızı 300km/saat olduğu beklentisi olsa da bu iddia kanıtlanmamış ve hiç bir zaman denenmemiş, fakat 5 sanayide 100km/saat daha doğrusu 4,7 saniyede 60mil/saat (96km/saat) hıza ulaştığı testler ile kanıtlanmış.
Mazda MX-02'nin, 4WS yani dört tekerlekten yönlendirme özelliği olduğunu kendi konusunda söylemiştik. MX-03'de bu özellik ile birlikte 4WD yani dört tekerden çekiş özelliği de kullanılmış. Hatta 4WS dönüş özelliği MX-02'de düşük hızlarda aktif olabilirken, MX-03'de tüm hızlarda kullanılabilir olmasıyla da yüksek hızlarda ekstra yol tutuşu ve denge sağlamaktaydı.
Ağırlığı 1150 kg, genişliği 1800 mm, yüksekliği 1200 mm, dingil açıklığı 2710mm olan aracın iç tasarımı da jet uçaklarının kokpit kısmından etkilenerek, çıktığı yüksek hızlara yakışır şekilde tasarlanmıştır.
Dijital klima, dijital müzik sistemi, elektrik kontrollü aynalar/camlar gibi donanımlara o yıllardaki konsept araçlarda rastlanıyor olsa da tüm bunlardan farklı olarak dahili bir araç telefonunun kullanıldığı konsept araç olarak MX-03 bir ilk olmuştur.
Orta konsolda görebildiğimiz kadarıyla az önce bahsettiğimiz elektrik kontrollü tork dengeleme merkezi ve ayarlanabilir süspansiyon sisteminin yanı sıra joystick tasarımlı vites kolu o yılların merak uyandıran uzay yolu maceralarına da atıfta bulunuyor. Direksiyon tasarımı yine jet uçakların formundan esintiler sunuyor. Direksiyon simidinin ortasındaki aydınlatma tuşları ile birlikte bulunan gösterge ekranı seçim tuşları; anlık olarak araç hızı, motor devri, yol bilgisayarına benzer güvenlik bilgileri gibi özellikleri ekrana aktarabilme imkanı veriyordu.
Keyifli forumlar...
Kaynak: Popular Science - Jan. 1986 p.51 | Mazda MX-03 Concept Brochure - 1985 | autolit.com | motor.elpais.com | autowp.ru | motor1.com | autokult.pl | hooniverse.com | carthrottle.com | 98.lt | oldconceptcars.com | gtplanet.net