Bugünkü "Konsept Mazda'lar" bölümümüzde 80'li yılların tasarıma ait MX-02 aracımız hakkındaki kısıtlı bilgileri, o yıllara ait teknoloji ve otomobil dergileri yardımıyla ve kendi yorumlarımla birlikte bir araya getirmeye çalışacağım.
Mazda'nın 1983 yılında ürettiği ve önce 1983 yılında Tokyo Motor Show'da ardından 1984 yılında da (broşürlerinden anladığım kadarıyla) Nagoya Motor Show'da sergilediği bu konsept araç, tasarım çizgilerinden ziyade barındırdığı özellikleri ile yine hepimizi şaşırtacak...
Bu yıllarda, sadece konsept bir model olan MX-02 dizaynındaki fütüristik çizgilerin yanı sıra, gelecekte bir çok araçta kullanılması muhtemel sahip olduğu bir çok özellik ve bu özelliklerin ilk defa kullanıldığı konsept bir Mazda araç olarak tarihe geçecektir. Bunları saymadan önce aracın genel özelliklerinden bahsedeyim ki biraz daha heyecan olsun...
Aracımız Mazda 626 Capella GC (1982-1987) şasisi üzerine oturtulmuş 5 kapılı hatchback -daha doğrusu liftback- bir kasaya sahip. Genel tasarımıyla da GC kasaları andırmakta görüldüğü üzere...
Bu yıllar, üreticilerin sürtünme ve hafiflik konuları üzerine fazlasıyla eğilerek daha hızlı araçlar peşinde koşmaya başladıkları yıllar olduğundan D segmenti bu aracımızın da görüntüsü bu yönde çizilmiş ve ağırlığı da sadece 890 kg. Bu hafifliğine rağmen MX-02 uzunluğundan bir şey kaybetmemiş olsa gerek ki 4495 mm gibi ortalama bir C segmenti araç uzunluğunda. Yüksekliği 1400, genişliği 1695 mm, dingil aralığı 2800 mm olan aracın en önemli özelliklerinden biri ise bu boyutlarına rağmen 4WS sistemiyle çok dar açılarda dönüş yapabilmesi. Düşük hızlarda aktif olan ve ön tekerleklerle birlikte arka tekerleklerin de -dönüş yönünün zıt yönlerine doğru- dönerek, dönüş mesafesini azaltıp stabilite sağlayan bu sistem sayesinde bu aracın dönüş çapı sadece 4,3 metre gibi aracın kendi boyutundan da daha düşük bir ölçüye denk geliyor.
Aracın üzerinde 1296 cc, 4 silindirli, 16 valf DOHC motor mevcut; hem de değişken zamanlamalı valf sistemi yani VVT (variable valve timing) özelliği var. Böylece 1,3 litrelik bu motor 6800 devirde 100 hp güç; 3600 devirde 120 Nm tork üretebiliyor. Önden çekişli aracımızın son hızı 200 km/saat gibi motor hacmine nazaran yüksek bir değerde.
Otomatik şanzımana sahip aracımızın gösterge üzerindeki tuşlar sayesinde viteslerde geçiş yapılıyor. Direksiyona yerleştirilen tuşlar sayesinde süspansiyon sistemi ayarlanabiliyor. Önlerde kullanılan fren diskleri ayrıca ABS ile donatılmış.
Araç içi özelliklerinin en vurucu olanı da, günümüzdeki araçlarla yeni yeni yaygınlaşan HUD (head up display) sistemine benzeyen, ön cama yansıtılan sanal gösterge panelinin kullanılmış olması. Gösterge üzerindeki çoğunu şuan maalesef bilmediğimiz detaylar sunan CRT ekranın yanı sıra, konsol üzerinden cama yansıtılan bu LCD ekran ile araç hızı, dönüş sinyallerinin uyarısı gibi çeşitli bilgiler görüntülenebiliyor.
Navigasyon özelliği konsolun orta kısmındaki monitör ile sağlanırken, yine bu monitör önündeki klavyeden aracı çalıştırabilmek için şifre giriliyor. Yani anahtarsız çalıştırma özelliğinin yanı sıra güvenlik şifresi ile korunmuş bu araçta diğer tüm özellikler yine elektronik ve dijital göstergelerle sunuluyor. Direksiyon ortasında radyo kontrol tuşları mevcut ve göbek kısmından bağımsız dönen direksiyon simidi kullanılmış. Hem direksiyonun yapısı hem de genel dış hatlarıyla -özellikle de arka tekerleklerin bir kısmını saklayan çamurluk ekleriyle- 80'li yılların sonuna doğru üretilecek olan Citroen'in BX modellerine çok benziyor değil mi?
Bu konsept aracın borşürlerinden gördüğüm kadarıyla bagaj kapağı yukarı doğru açılırken bazı station wagon kasalar ve kamyonetlerde gördüğümüz gibi alt kısmı da dışarıya/aşağıya doğru açılmakta. Stop lambalarının hemen altındaki kısımda "STOP" yazan manyetik sistemle çalışan noktacıkların oluşturduğu bir uyarı işareti mevcut. Daha fazlası için Japonca olmayan, olsa bile en azından okunabilecek çözünürlükte bir kaynak bulmamız gerekecek gibi...
Yine bir anket yapayım ve fikirleriniz alayım istedim. Yalnız anket cevaplarını direk yazarsam konu içindekilerin sürprizi kaçar diye düşünerek cevapları harf ile kodladım.
Mazda MX-02 aracının en çok hangi özelliği sizi şaşırttı?
A - Aracı anahtarsız ve şifre ile çalıştırma
C - Cama yansıtılan sanal gösterge paneli (HUD)
D - Dört tekerlekten dönüş özelliği (4WS)
N - Navigasyon özellikli yardımcı monitör
V - Valf zamanlamasının değişebilirliği (VVT)
Cevaplarınızı bekliyorum.
Kaynak: Popular Science - Aug. 1984 p.55 | Brochure of the Nagoya Motor Show - 1984 | allcarindex.com | automobile-catalog.com | carstyling.ru | minkara.carview.co.jp | favcars.com
Mazda'nın 1983 yılında ürettiği ve önce 1983 yılında Tokyo Motor Show'da ardından 1984 yılında da (broşürlerinden anladığım kadarıyla) Nagoya Motor Show'da sergilediği bu konsept araç, tasarım çizgilerinden ziyade barındırdığı özellikleri ile yine hepimizi şaşırtacak...
Bu yıllarda, sadece konsept bir model olan MX-02 dizaynındaki fütüristik çizgilerin yanı sıra, gelecekte bir çok araçta kullanılması muhtemel sahip olduğu bir çok özellik ve bu özelliklerin ilk defa kullanıldığı konsept bir Mazda araç olarak tarihe geçecektir. Bunları saymadan önce aracın genel özelliklerinden bahsedeyim ki biraz daha heyecan olsun...
Aracımız Mazda 626 Capella GC (1982-1987) şasisi üzerine oturtulmuş 5 kapılı hatchback -daha doğrusu liftback- bir kasaya sahip. Genel tasarımıyla da GC kasaları andırmakta görüldüğü üzere...
Bu yıllar, üreticilerin sürtünme ve hafiflik konuları üzerine fazlasıyla eğilerek daha hızlı araçlar peşinde koşmaya başladıkları yıllar olduğundan D segmenti bu aracımızın da görüntüsü bu yönde çizilmiş ve ağırlığı da sadece 890 kg. Bu hafifliğine rağmen MX-02 uzunluğundan bir şey kaybetmemiş olsa gerek ki 4495 mm gibi ortalama bir C segmenti araç uzunluğunda. Yüksekliği 1400, genişliği 1695 mm, dingil aralığı 2800 mm olan aracın en önemli özelliklerinden biri ise bu boyutlarına rağmen 4WS sistemiyle çok dar açılarda dönüş yapabilmesi. Düşük hızlarda aktif olan ve ön tekerleklerle birlikte arka tekerleklerin de -dönüş yönünün zıt yönlerine doğru- dönerek, dönüş mesafesini azaltıp stabilite sağlayan bu sistem sayesinde bu aracın dönüş çapı sadece 4,3 metre gibi aracın kendi boyutundan da daha düşük bir ölçüye denk geliyor.
Aracın üzerinde 1296 cc, 4 silindirli, 16 valf DOHC motor mevcut; hem de değişken zamanlamalı valf sistemi yani VVT (variable valve timing) özelliği var. Böylece 1,3 litrelik bu motor 6800 devirde 100 hp güç; 3600 devirde 120 Nm tork üretebiliyor. Önden çekişli aracımızın son hızı 200 km/saat gibi motor hacmine nazaran yüksek bir değerde.
Araç içi özelliklerinin en vurucu olanı da, günümüzdeki araçlarla yeni yeni yaygınlaşan HUD (head up display) sistemine benzeyen, ön cama yansıtılan sanal gösterge panelinin kullanılmış olması. Gösterge üzerindeki çoğunu şuan maalesef bilmediğimiz detaylar sunan CRT ekranın yanı sıra, konsol üzerinden cama yansıtılan bu LCD ekran ile araç hızı, dönüş sinyallerinin uyarısı gibi çeşitli bilgiler görüntülenebiliyor.
Navigasyon özelliği konsolun orta kısmındaki monitör ile sağlanırken, yine bu monitör önündeki klavyeden aracı çalıştırabilmek için şifre giriliyor. Yani anahtarsız çalıştırma özelliğinin yanı sıra güvenlik şifresi ile korunmuş bu araçta diğer tüm özellikler yine elektronik ve dijital göstergelerle sunuluyor. Direksiyon ortasında radyo kontrol tuşları mevcut ve göbek kısmından bağımsız dönen direksiyon simidi kullanılmış. Hem direksiyonun yapısı hem de genel dış hatlarıyla -özellikle de arka tekerleklerin bir kısmını saklayan çamurluk ekleriyle- 80'li yılların sonuna doğru üretilecek olan Citroen'in BX modellerine çok benziyor değil mi?
Bu konsept aracın borşürlerinden gördüğüm kadarıyla bagaj kapağı yukarı doğru açılırken bazı station wagon kasalar ve kamyonetlerde gördüğümüz gibi alt kısmı da dışarıya/aşağıya doğru açılmakta. Stop lambalarının hemen altındaki kısımda "STOP" yazan manyetik sistemle çalışan noktacıkların oluşturduğu bir uyarı işareti mevcut. Daha fazlası için Japonca olmayan, olsa bile en azından okunabilecek çözünürlükte bir kaynak bulmamız gerekecek gibi...
Mazda MX-02 aracının en çok hangi özelliği sizi şaşırttı?
A - Aracı anahtarsız ve şifre ile çalıştırma
C - Cama yansıtılan sanal gösterge paneli (HUD)
D - Dört tekerlekten dönüş özelliği (4WS)
N - Navigasyon özellikli yardımcı monitör
V - Valf zamanlamasının değişebilirliği (VVT)
Cevaplarınızı bekliyorum.
Kaynak: Popular Science - Aug. 1984 p.55 | Brochure of the Nagoya Motor Show - 1984 | allcarindex.com | automobile-catalog.com | carstyling.ru | minkara.carview.co.jp | favcars.com
