Ülkemiz 4 mevsimi yaşayabilen bir konumda olmasından ötürü araç kullanıcılarının da her türlü hava şartında kendinden emin bir şekilde araç kullanabilmesi gerekir. Malumunuz en çok zorlanılan ve maalesef hatalar sonucu can kayıplarının artış gösterdiği mevsim kıştır. Bu yazımızda sizlere kış mevsiminde dikkat etmemiz gereken kuralları, ayrıntıları ve doğru bilinen yanlışları anlatmaya çalışacağım.
Öncelikle kış mevsimi için asgari olarak 4 mevsimlik lastik kullanmak gerekir.Bu tür lastikler kış mevsimini daha hafif geçiren kıyı şehirleri için önerilebilir (İzmir gibi). Zira bu tür lastikler için gerekli hamurun yapısı, lastiğin diş özellikleri vesaire tüm mevsim şartlarında optimum olarak güvenli sürüşü temin etmeye çalışacak şekilde belirlenir.
Yandaki fotoğraf 4 mevsimlik bir lastiğe aittir. Dikkat edilecek olursa lastiğin profilinde yağmurlu havalarda suyun serbest bir biçimde tahliyesini sağlayacak kanal yapıları bulunmaktadır.Böylece ıslak zeminlerde araç daha güvenli seyredebilecek, hızla giderken su birikintilerine giren araç su yüzeyinde daha az yüzerek ilerleyebilecektir. Yine aynı lastik çamurlu veya kısmen karlı havalarda da profilindeki ufak ölçekteki vakumlu diş yapısıyla güvenle ilerleyebilir. 4 mevsimlik lastiğin amacı, daha önceden de belirttiğimiz gibi kış mevsimini hafif geçiren illerimizdeki kullanıcıların tek lastik çeşidi ile araçlarını kullanmaya devam edebilmesidir. Bu aynı zamanda hem ekonomik olmaktadır hem de sök-tak-balans yaptır derdinden kullanıcıları kurtararak yine maliyet ve zaman açısından tasarruflu olabilmelerini sağlamaktadır.
Öte yandan ülkemizde bütün araç kullanıcıları bu kadar şanslı değiller. Kış mevsimini zor şartlar altında yaşayan bölgelerimiz var (Ankara gibi). Doğal olarak bu tür illerimizde kış aylarında görülen yoğun kar yağışıyla mücadele edebilmek için kış lastikleri kullanmak kaçınılmaz oluyor. Zaten son birkaç yıldır kış aylarında denetlemeler yapılarak uygunsuz lastik kullanan araçlara ceza yazılmaya, trafiğe sokulmamaya ve böylece sürücülere güvenli sürüş için kış lastiğinin kaçınılmaz olduğunu benimsetmeye çalışılıyor.
Yandaki fotoğraflardan biri kış lastiğine, biri ise kış lastikleri üzerinde bulunan “kış şartları için uygundur” anlamına gelen logoya aittir. Görüleceği üzere diş yapıları 4 mevsimlik lastiğe göre daha etli, vakumlu ve karda tutunmayı daha iyi başarabilecek dizilimdedir. Bu dişlerin tasarımındaki en önemli unsur; diğer yaz lastikleri ve 4 mevsimlik lastiklerde olduğu gibi yuvarlanma yüzeyine paralel bir açıyla yabancı metaryel tahliye özelliği azdır. Daha anlaşılır şekilde ifade etmek gerekirse, kış lastiklerinde dişlerin arasına biriken karlar lastik yanaklarına doğru tahliyeyi yapabilecek şekilde tasarlanmıştır. Böylece kar üzerinde ilerleyen aracın lastik dişleri arasına dolarak sertleşmeye çalışan kar tabakasının, mümkün olduğunca başarılı bir şekilde tahliye edilmesi sağlanır.
Yine diğer bir lastik çeşidi de yandaki fotoğrafta gördüğümüz çivili lastiklerdir. Buzla kaplanmış yol şartlarında lastikler pençe gibi yola saplanmakta ve en kaygan yol şartlarında bile şaşırtıcı derecede etkili tutunma değerleri yakalayabilmektedir. Çok çabuk sürüş karakteri değiştirdiklerinden dolayı çivili lastikler deneyimli sürücüler için tavsiye edilmektedir.
Yeni takılmış kış lastikleri ilk 400 ila 500 km. boyunca ani hızlanmadan ve frenlemeden, virajlardan kaçınarak sürülmelidirler, tıpkı yeni bir motorun rodaj süresindeki kullanımı gibi. Böylece çiviler lastik üzerindeki yerlerine tam oturacak ve lastikler ömrü boyunca olması gerektiği gibi fonksiyon gösterecektir. Yerinden çıkmış, oynamış çiviler, yerinlerine uyum göstermeyeceğinden dolayı tamir edilememektedirler. Çivi delikleri lastiğin kalıp içinde pişme aşamasında kalıpta hazırlanmış özel şekiller yardımıyla oluşturulmaktadır. Ağır vasıta araçları için üretilen lastiklerin çivi delikleri kimi zaman üretimden sonra özel olarak açılmaktadır.Kış lastikleri üzerlerindeki M&S logosu ile belirtilmektedir. M&S logosu çamur ve kar kullanımına uygun anlamına gelmektedir (Mud = Çamur, Snow = Kar).
Gerek çivili gerekse kış lastikleri olsun kış mevsimi için tasarlanmışlardır. Bu lastikleri yaz aylarında kullanmak gereksiz yere yakıt sarfiyatı olacağı gibi; aynı zamanda da bu lastiklerin diş ve hamur özelliklerini bozarak kış aylarında görevini yerine getiremeyecek hale dönüşmesine neden olacaktır.
Sonuç olarak lastik seçimlerinizi ilgili profesyonel kişilerin desteğini alarak yapmalı, mevsimine uygun lastik kullanmalısınız. Böylece hem kendiniz ve ailenizin hem de trafikteki diğer sürücülerin canını tehlikeye atmaktan kaçınmış olursunuz. Hatta kış aylarında toplu taşıma araçlarını kullanmaya daha çok özen göstererek bilinçli bir toplum olma yönünde büyük bir adım atmış oluruz.
Öncelikle kış mevsimi için asgari olarak 4 mevsimlik lastik kullanmak gerekir.Bu tür lastikler kış mevsimini daha hafif geçiren kıyı şehirleri için önerilebilir (İzmir gibi). Zira bu tür lastikler için gerekli hamurun yapısı, lastiğin diş özellikleri vesaire tüm mevsim şartlarında optimum olarak güvenli sürüşü temin etmeye çalışacak şekilde belirlenir.
Yandaki fotoğraf 4 mevsimlik bir lastiğe aittir. Dikkat edilecek olursa lastiğin profilinde yağmurlu havalarda suyun serbest bir biçimde tahliyesini sağlayacak kanal yapıları bulunmaktadır.Böylece ıslak zeminlerde araç daha güvenli seyredebilecek, hızla giderken su birikintilerine giren araç su yüzeyinde daha az yüzerek ilerleyebilecektir. Yine aynı lastik çamurlu veya kısmen karlı havalarda da profilindeki ufak ölçekteki vakumlu diş yapısıyla güvenle ilerleyebilir. 4 mevsimlik lastiğin amacı, daha önceden de belirttiğimiz gibi kış mevsimini hafif geçiren illerimizdeki kullanıcıların tek lastik çeşidi ile araçlarını kullanmaya devam edebilmesidir. Bu aynı zamanda hem ekonomik olmaktadır hem de sök-tak-balans yaptır derdinden kullanıcıları kurtararak yine maliyet ve zaman açısından tasarruflu olabilmelerini sağlamaktadır.Öte yandan ülkemizde bütün araç kullanıcıları bu kadar şanslı değiller. Kış mevsimini zor şartlar altında yaşayan bölgelerimiz var (Ankara gibi). Doğal olarak bu tür illerimizde kış aylarında görülen yoğun kar yağışıyla mücadele edebilmek için kış lastikleri kullanmak kaçınılmaz oluyor. Zaten son birkaç yıldır kış aylarında denetlemeler yapılarak uygunsuz lastik kullanan araçlara ceza yazılmaya, trafiğe sokulmamaya ve böylece sürücülere güvenli sürüş için kış lastiğinin kaçınılmaz olduğunu benimsetmeye çalışılıyor.
Yandaki fotoğraflardan biri kış lastiğine, biri ise kış lastikleri üzerinde bulunan “kış şartları için uygundur” anlamına gelen logoya aittir. Görüleceği üzere diş yapıları 4 mevsimlik lastiğe göre daha etli, vakumlu ve karda tutunmayı daha iyi başarabilecek dizilimdedir. Bu dişlerin tasarımındaki en önemli unsur; diğer yaz lastikleri ve 4 mevsimlik lastiklerde olduğu gibi yuvarlanma yüzeyine paralel bir açıyla yabancı metaryel tahliye özelliği azdır. Daha anlaşılır şekilde ifade etmek gerekirse, kış lastiklerinde dişlerin arasına biriken karlar lastik yanaklarına doğru tahliyeyi yapabilecek şekilde tasarlanmıştır. Böylece kar üzerinde ilerleyen aracın lastik dişleri arasına dolarak sertleşmeye çalışan kar tabakasının, mümkün olduğunca başarılı bir şekilde tahliye edilmesi sağlanır.
Yine diğer bir lastik çeşidi de yandaki fotoğrafta gördüğümüz çivili lastiklerdir. Buzla kaplanmış yol şartlarında lastikler pençe gibi yola saplanmakta ve en kaygan yol şartlarında bile şaşırtıcı derecede etkili tutunma değerleri yakalayabilmektedir. Çok çabuk sürüş karakteri değiştirdiklerinden dolayı çivili lastikler deneyimli sürücüler için tavsiye edilmektedir.Yeni takılmış kış lastikleri ilk 400 ila 500 km. boyunca ani hızlanmadan ve frenlemeden, virajlardan kaçınarak sürülmelidirler, tıpkı yeni bir motorun rodaj süresindeki kullanımı gibi. Böylece çiviler lastik üzerindeki yerlerine tam oturacak ve lastikler ömrü boyunca olması gerektiği gibi fonksiyon gösterecektir. Yerinden çıkmış, oynamış çiviler, yerinlerine uyum göstermeyeceğinden dolayı tamir edilememektedirler. Çivi delikleri lastiğin kalıp içinde pişme aşamasında kalıpta hazırlanmış özel şekiller yardımıyla oluşturulmaktadır. Ağır vasıta araçları için üretilen lastiklerin çivi delikleri kimi zaman üretimden sonra özel olarak açılmaktadır.Kış lastikleri üzerlerindeki M&S logosu ile belirtilmektedir. M&S logosu çamur ve kar kullanımına uygun anlamına gelmektedir (Mud = Çamur, Snow = Kar).
Gerek çivili gerekse kış lastikleri olsun kış mevsimi için tasarlanmışlardır. Bu lastikleri yaz aylarında kullanmak gereksiz yere yakıt sarfiyatı olacağı gibi; aynı zamanda da bu lastiklerin diş ve hamur özelliklerini bozarak kış aylarında görevini yerine getiremeyecek hale dönüşmesine neden olacaktır.
Sonuç olarak lastik seçimlerinizi ilgili profesyonel kişilerin desteğini alarak yapmalı, mevsimine uygun lastik kullanmalısınız. Böylece hem kendiniz ve ailenizin hem de trafikteki diğer sürücülerin canını tehlikeye atmaktan kaçınmış olursunuz. Hatta kış aylarında toplu taşıma araçlarını kullanmaya daha çok özen göstererek bilinçli bir toplum olma yönünde büyük bir adım atmış oluruz.